Fiziksel bir mağaza inşa ettiğinizi düşünün. Kapısına merdiven koyup tekerlekli sandalyeli müşterilerin girememesini, tabelaları okunaksız yapıp görme zorluğu çekenleri dışlamayı veya içeride çok gürültülü müzik çalıp işitme sorunu olanları rahatsız etmeyi düşünmezdiniz, değil mi? Öyleyse neden dijital mağazanız olan web sitenizde bunu yapıyorsunuz? Web erişilebilirliği (accessibility), sitenizin engelli bireyler de dahil olmak üzere herkes tarafından rahatça kullanılabilmesidir. Bu, bir lütuf veya ek bir özellik değil; bu, dijital dünyanın temel bir insan hakkı ve aynı zamanda göz ardı edemeyeceğiniz kadar büyük bir pazar potansiyelidir.

Erişilebilirlik Kimler İçindir? Düşündüğünüzden Çok Daha Fazlası

Erişilebilirlik denince akla genellikle sadece görme engelli bireyler gelir. Oysa kapsam çok daha geniştir:

• Görme Engelleri: Körlük, renk körlüğü, düşük görme.
• İşitme Engelleri: Sağırlık veya işitme zorluğu (videolardaki altyazıların önemi).
• Motor Becerilerde Zorluk: Parkinson hastalığı, felç veya kaza sonrası fare (mouse) kullanamayan, sadece klavye ile gezinen kullanıcılar.
• Bilişsel Engeller: Disleksi, dikkat eksikliği veya öğrenme güçlüğü gibi durumlarda basit ve anlaşılır bir dil ve tasarım kritik rol oynar.
• Durumsal Engeller: Kolu kırık olduğu için tek elle telefon kullanan biri, gürültülü bir ortamda video izlemeye çalışan biri veya yavaş internet bağlantısına sahip bir kullanıcı da erişilebilirlik özelliklerinden faydalanır.

İşletmeniz İçin Neden Kritik? Etik ve Ekonomik Boyutu

Erişilebilir bir site tasarlamak, sadece doğru olanı yapmak değil, aynı zamanda akıllıca bir iş kararıdır.

• Pazar Payını Genişletme: Dünya Sağlık Örgütü’ne göre dünya nüfusunun yaklaşık %15’i bir tür engelliliğe sahiptir. Bu, görmezden gelemeyeceğiniz milyarlarca potansiyel müşteri demektir.
• SEO’yu Güçlendirme: Erişilebilirlik için yapılan birçok optimizasyon (resimler için alt metinler, açık başlık yapısı, video transkriptleri) aynı zamanda Google botlarının sitenizi daha iyi anlamasına ve indekslemesine yardımcı olur. Yani erişilebilirlik, dolaylı olarak SEO’yu iyileştirir.
• Marka İmajını Güçlendirme: Kapsayıcı ve herkesi düşünen bir marka imajı, günümüz tüketicileri için giderek daha önemli hale gelmektedir. Bu, markanıza olan saygıyı ve sadakati artırır.
• Yasal Yükümlülükler: Birçok ülkede, kamuya hizmet veren web sitelerinin belirli erişilebilirlik standartlarına (WCAG gibi) uyması yasal bir zorunluluktur. Yasal risklerden kaçınmak için bu standartlara uymak önemlidir.

Hemen Başlamak İçin 4 Basit Adım

• 1. Resimlerinize Alt Metin (Alt Text) Ekleyin: Ekran okuyucular, görme engelli kullanıcılara resimde ne olduğunu bu metinler aracılığıyla anlatır.
• 2. Renk Kontrastını Kontrol Edin: Metin rengi ile arka plan rengi arasında yeterli kontrast olduğundan emin olun. “WCAG Contrast Checker” gibi online araçlarla bunu kolayca test edebilirsiniz.
• 3. Sitenizi Sadece Klavye ile Kullanmayı Deneyin: Fareyi bir kenara bırakın ve “Tab” tuşuyla sitenizdeki tüm linkler ve butonlar arasında gezinebildiğinizden emin olun.
• 4. Anlaşılır ve Açık Başlıklar Kullanın: Başlıkları (H1, H2, H3) doğru bir hiyerarşi ile kullanmak, hem ekran okuyucu kullananların hem de diğer kullanıcıların içeriğin yapısını kolayca anlamasını sağlar.

Erişilebilirlik, bir yapılacaklar listesindeki son madde değil, tasarım sürecinin en başında düşünülmesi gereken temel bir prensiptir. Dijital dünyada kimseyi geride bırakmamak hem insani bir sorumluluk hem de işletmenizin büyümesi için akıllıca bir stratejidir. Web sitenizi bugün erişilebilirlik gözüyle değerlendirin ve dijital kapılarınızı herkese açın.